نمونه رای اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی! دعوای اثبات مالکیت

اثبات مالکیت و ابطال سند: از جمله اصلی‌ترین مباحث حقوقی که در ارتباط با آن پرونده‌های زیادی در دادگستری وجود دارد دعوای اثبات مالکیت و ابطال سند است. به موجب قانون، ثبت مالک به فردی گفته می‌شود که هزینه اخذ ملک را به فروشنده پرداخت کرده و سند ملک مورد نظر در دفتر اسناد رسمی به اسم وی به ثبت رسیده است.

ولی موارد متعددی وجود دارد که میان دو طرف معامله اختلاف وجود دارد و یکی از آنها تصمیم به باطل کردن سند را دارد که به آن ابطال سند می‌گویند. مشکلات اثبات مالکیت ملک از جمله مهم‌ترین موضوعات در امور دعاوی ملکی، اثبات مالکیت ملک می‌باشد. موضوع سند رسمی، پایه و اساس مشکلات اثبات مالکیت ملک می‌باشد. مقصود از سند رسمی سندی بوده که در اداره املاک به ثبت رسیده باشد.

سند یکی از اصلی‌ترین دلایل اثبات دعوی در امور مدنی به حساب می‌آید. بر اساس ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا نزد ماموران دیگر رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر حسب مقررات قانونی تنظیم گردیده باشد رسمی خواهد بود. به موجب ماده ۱۲۸۹ به جز اسناد مذکور در ماده ۱۲۸۷ دیگر اسناد عادی هستند. در ادامه این مطلب به بررسی دعوای اثبات مالکیت و ابطال سند می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

اثبات مالکیت در املاک دارای سند ثبتی

اثبات مالکیت و ابطال سند: در املاکی که از سابقه ثبتی برخوردارند می‌بایست گفت قانون شخصی را مالک می‌داند که سند مالکیت داشته باشد. علاوه بر این در دفتر املاک ملک به اسم وی ثبت گردیده باشد.  بر همین اساس فرض کنید ملکی سابقه ثبتی داشته است و سند مالکیت دارد. در این شرایط، دادگاه ادعای اشخاص دیگر به منظور اثبات مالکیت بر این نوع ملک را نمی‌پذیرد. چرا که اصل بر این است که ملک مربوطه بر حسی موازین قانونی پیش از این به ثبت رسیده و از مالک قانونی برخوردار است. از این رو در املاک ثبتی اثبات مالکیت دارای سابقه قابلیت استماع نخواهد داشت.

هزینه دادرسی چگونه محاسبه میشود؟!

اثبات مالکیت در املاک بدون سابقه ثبتی

همانطور که اشاره شد ماده ۳۷ قانون مدنی، نقل و انتقالات این املاک را مورد پیش بینی داده است. نقل و انتقالات قانونی چیزی جز همان عقود تملیکی نیست. لذا، دعوای اثبات مالکیت در املاک فاقد سابقه ثبتی تنها قابلیت استماع دارد. اثبات مالکیت در اسناد فاقد سابقه ثبتی، با سند عادی و دیگر دلایل قانونی و یا هر کدام از آن‌ها امکان‌پذیر می‌باشد.

سند عادی و اثبات مالکیت :

به منظور اثبات نقل و انتقالات املاک فاقد سابقه ثبتی ملکی، سند عادی هم جزو دلایل اثباتی قرار دارد. از جمله اقرار، شهادت و چنانچه ملکی در اداره ثبت اسناد و املاک به طور رسمی ثبت نگردیده باشد، به صورت طبیعی سند رسمی هم ندارد. حال چنانچه در خصوص مالکیت این نوع املاک، اختلاف به وجود آید و فردی که آن را خریداری کرده و یا به صورت دیگری تملک نموده است، تصمیم به اثبات مالکیت خود داشته باشد، می‌بایست طرح شکایتی به خواسته اثبات مالکیت در دادگاه مطرح نماید.

ابطال سند رسمی مالکیت به چه معنا است؟

در لغت ابطال به معنای لغو کردن و عزل کردن است. در قانون به هر نوع شکایت و دعوایی که موضوع آن باطل کردن سند و بازگرداندن مالکیت آن به شخص پیشین باشد با عنوان ابطال سند رسمی نامیده می‌شود.

این عنوان کلیه سندهای مالکیت رسمی چه از گونه منقول و غیرمنقول را شامل  می‌شود. به طور معمول توسط حکم دادگاه ابطال سند مالکیت صورت می‌گیرد. با این حال در مواردی هم ابطال سند بدون حکم دادگاه صورت می‌گیرد. باطل شدن سند ممکن است دلایل بسیاری داشته باشد که دادگاه بر حسب آنها تصمیم گرفته که سند مربوطه را باطل کند.

دلایل ابطال سند مالکیت چیست؟

سند مالکیت به علل گوناگونی امکان دارد بلااثر گردد. از اصلی‌ترین علل ابطال سند می‌بایست به موارد زیر اشاره داشت:

• • صادر کردن سند مالکیت معارض،
• • اشتباه صادر کردن سند مالکیت،
• • عدم مطابقت سند مالکیت با ضوابط و مقررات قانون مدنی.

خرید و فروش اموال فرد متوفی سوءاستفاده تلقی می‌شود. چرا که شخص بدون اینکه در برابر آن مال مالکیت داشته باشد آن را به غیر فروخته است. در شرایطی که مالک اصلی مغایر با قرارداد فروش و تنظیم سند باشد، ثبت سند مالکیت باطل خواهد شد.

به منظور اقامه دعای ابطال سند مالکیت چه شرایطی لازم است؟

به منظور ابطال سند می‌بایست به قوانین و مقرراتی که در این خصوص وجود دارد توجه گردد و آنها را رعایت کرد. از جمله مهم‌ترین قوانین در این خصوص یاید به قواعد زیر اشاره داشت:

۱٫ قرار داشتن سند مالکیت نزد شخص دیگر
به این خاطر که بتوان برای ابطال سند اقدام کرد، می‌بایست سند حتما به شکل منقول و یا غیر منقول در دست فرد دیگری باشد. چرا که اگر سند پیش خود شما باشد قطعا ادعای ابطال سند مالکیت رد خواهد شد.

۲٫ عدم رعایت قوانین و مقررات مدنی 
در ارتباط با صدور سند و یا تنظیم سند و همچنین عدم رعایت قوانینی که موقع صدور سند می‌بایست به آنها توجه داشت. در اینگونه موارد در صورتی که به تمامی قوانین و مقرارت تنظیم سند دقت نشده باشد و یک‌سری از آنها رعایت نگردد، خریدار حق دارد تقاضای ابطال سند مالکیت داشته باشد و آن را به دادگاه تسلیم کند.
توجه نکردن و عدم رعایت قوانین و مقرارت بخش تنظیم سند که این مورد در اثر اشتباهات شخص ثبت کننده سند و یا اشتباه ثبتی و … است.

نمونه دادخواست اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی

• سندهای صوری و غیر واقعی:
  اصلی‌ترین شرط برای تنظیم یک قرارداد صحیح این می‌باشد که خریدار و فروشنده واقعا قصد خرید و فروش داشته باشند و اموال مورد معامله به شکل واقعی وجود داشته باشند. ولی یک‌سری از موارد دیده می‌شود که یکی از دو طرف معامله با نیت قانون شکنی و فرار از دین تصمیم به تنظیم این قرارداد را دارد. در اینگونه موارد قرارداد باطل محسوب می‌گردد و در شرایطی که سند بر طبق این قرارداد تنظیم گردیده باشد و مالکیت به شخص دیگری منتقل گردیده باشد، سند باطل و بلااثر خواهد بود.
• اسنادی که جعل گردیده‌اند:
  در حال حاضر شاهد شیوه‌های مختلف جعل سند و اسناد معتبر از طرف مجرمین به منظور دستیابی به اهداف شومشان هستیم. بر همین اساس در زمان عقد قرارداد و انتقال مالکیت می‌بایست به این موضوع توجه زیادی داشت که در دام چنین افرادی گرفتار نشوید.

یکی از مواردی که مجرمان از شیوه جعل بهره‌گیری می‌کنند صدور گواهینامه و یا کارت پایان خدمت است. با این روش آنها مدرکی را در اختیار اشخاص قرار می‌دهند بدون اینکه وجود واقعی داشته باشد. یکی دیگر از موارد جعل، جعل سند خانه، زمین و ماشین است که در حالتی که معامله‌ای بر طبق چنین اسنادی صورت پذیرد معامله باطل و سند بلااثر خواهد بود.
در اینگونه مواقع مالک اصلی سند مورد نظر حق دارد تقاضای ابطال سند مالکیت را به دادگاه تسلیم نماید و مال خود را برگرداند.

به منظور ابطال سند مالکیت چه اقداماتی می‌بایست انجام داد؟

به گفته ی وکیل خوب در اصفهان شخصی که مدعی این است که سند مالکیت وی در نزد شخص دیگری قرار دارد و تصمیم به ابطال سند مالکیت خود را دارد می‌بایست سند مال مربوطه را به دادگاه ذی‌صلاح تسلیم نماید. در شرایطی که سند ملک یا زمین وی از طریق جعل و کلاهبرداری به شخص دیگری واگذار گردیده باشد او می‌بایست علاوه بر تقاضای ابطال سند، دادنامه قطعی کلاهبرداری را که از طرف دادگاه کیفری صادر گردیده است را هم به دادگاه تسلیم کند تا به شکایت وی رسیدگی گردد.
در نظر داشته باشید ارائه کارت ملی و شناسنامه به منظور احراز هویت دادگاه الزامی است.

شیوه رسیدگی به درخواست ابطال سند مالکیت

چنانچه شخصی نیت ابطال سند مالکیت خود را داشته باشد می‌بایست درخواست خویش را در دفاتر خدمات قضایی برده تا در آنجا درخواست وی جهت ارسال به دادگاه مربوطه تنظیم شود. بعد از تعیین وقت و بررسی قاضی دادگاه اگر که صحت تقاضای او تایید گردد، دادگاه برای وی حکم ابطال سند را صادر می‌نماید و او قادر است به حق خود برسد.

کلام آخر

سند یکی از اصلی‌ترین دلایل اثبات دعوی در امور مدنی به خساب می‌آید. بر اساس ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا نزد مامورتن دیگر رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر حسب مقررات قانونی تنظیم گردیده باشد رسمی خواهد بود.  نقل و انتقالات قانونی چیزی جز همان عقود تملیکی نیست. لذا، دعوای اثبات مالکیت در املاک فاقد سابقه ثبتی تنها قابلیت استماع دارد. اثبات مالکیت در اسناد فاقد سابقه ثبتی، با سند عادی و دیگر دلایل قانونی و یا هر کدام از آن‌ها امکان‌پذیر می‌باشد.