همیشه ازدواج یک امر مقدس بوده و از جمله نهادهایی که در مذهب تشیع به جهت ازدواج در نظر گرفته شده است، عقد موقت یا همان صیغه می‌باشد. بدین گونه که دو طرف عقد که خانم و آقا هستند، قادر هستند جهت یک مدت مشخص و معلوم با مقدار مهریه معین به عقد موقت هم درآمده و بعد از اتمام مدت از زوجیت همدیگر بیرون آیند. یکی دیگر از روش‌هایی که به جهت خروج از عقد موقت در قانون در نظر گرفته شده است، بذل مدت در عقد موقت است که می‌بایست بدانید این حق تنها منحصر به مردان می‌باشد.
طلاق، فسخ ازدواج، تدلیس در نکاح و فسخ از طریق آن همگی نیاز به طی کردن مراحل و تشریفات مخصوص خود و پیگیری این کارها به واسطه محاکم و دادگاه هستند و بدون پشت‌سر گذاشتن تشریفات امکان وقوع این امور نمی‌باشد، اما در عقد موقت کاملا بر عکس امور بیان شده در صورت تمایل به خاتمه دادن به رابطه زوجیت بدون لزوم به مراجعه به مرجع و یا نهادی تنها با بذل مدت ازدواج موقت این امر میسر و امکان‌پذیر خواهد بود.
بهترین وکیل طلاق در اصفهان در این مقاله قصد دارد ابتدا به تعریف بذل مدت بپردازد سپس در خصوص روش‌های بذل مدت در عقد موقت توضیحاتی ارائه دهد. چنانچه در پیرامون بذل مدت در عقد موقت و ماهیت آن مدت سوالاتی دارید در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
بذل مدت چیست؟
به موجب ماده ۱۱۳۹ قانون مدنی: «طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه به انقضای مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج می‌شود.» از این رو به موجب این ماده یکی از موجبات فسخ عقد ازدواج را می‌توان بذل مدت در عقد موقت به حساب آورد. بذل مدت را صرفا می‌توان در ازدواج موقت عملی نمود.
به این جهت که از جمله شرایط صحت ازدواج موقت تعیین زمان می‌باشد، ازدواج موقت تنها در همان مدت زمان صحیح خواهد بود. ولی در صورتی که مرد تمایل داشته باشد، خواهد توانست مدتی از عقد را که باقی مانده است به زوجه ببخشد که در اصطلاح حقوقی به آن بذل مدت گفته می‌شود. علاوه بر این، مرد حق دارد به زوجه وکالت دهد که مدت را به خود بذل نماید.
در قانون مدنی عقد به صورت دائم و موقت می‌تواند جاری گردد. هر یک از این دو نوع عقد روش‌های انحلال مختص خود را در پی دارند. از جمله راه‌های ابطال ازدواج موقت، بذل یا بخشیدن مدت عقد موقت می‌باشد. بذل مدت تنها مختص عقد موقت بوده و در عقد دائم امکان‌پذیر نیست. به این خاطر که مدت در ازدواج موقت به سود مرد تلقی می‌گردد، او حق دارد از این منفعت چشم‌پوشی کرده و مدت باقی مانده را به زوجه ببخشد.
این عمل حقوقی را بذل مدت در ازدواج می‌نامند. بر اساس تعریفی که از بذل مدت بیان شد، در ازدواج موقت بذل مدت فقط از جانب مرد امکان‌پذیر می‌باشد؛ با این حال مرد قادر است به جهت بذل مدت به زوجه وکالت بدهد تا به نمایندگی از وی مدت باقیمانده را به خود ببخشد و اقدام به بذل مدت صیغه موقت کند.
مثل آنکه مرد به زن وکالت دهد که در صورت بروز حادثه مشخصی همچون سوءمعاشرت مرد و یا ترک زندگی مشترک از طرف وی یا مسافرت بلند مدت، مابقی مدت را به خود بذل نماید و یا اینکه به زوجه وکالت دهد تا هرزمان بخواهد مابقی مدت را به خود بذل کند. مضاف بر این، در صورتی که مدت عقد موقت بلند بوده و شوهر به تکالیف زناشویی خود پایبند نباشد، زوجه می‌بایست به دادگاه مراجعه نموده و الزام مرد به بذل مدت را از دادگاه تقاضا کند که در این شرایط دادگاه حکم به بذل مدت صیغه موقت صادر خواهد نمود. شایان ذکر است که مهریه ازدواج موقت تحت هر شرایطی بر ذمه مرد بوده و به هیچ عنوان ساقط نمی‌گردد.
ماهیت بذل مدت
در رابطه با اینکه ماهیت بذل مدت در صیغه موقت چیست در ابتدا می‌بایست به رفتار حقوقی افراد به لحاظ قانون نگاهی بیاندازیم و به تعریف هر کدام طبق بیان وکیل اصفهان با مثال بپردازیم و بعد از آن ماهیت حقوقی بذل مدت را عنوان کنیم. رفتار افراد در عالم حقوق را در دو گروه زیر می‌توان تقسیم بندی کرد:
- عقود و قراردادها: در قانون عقد عبارت است از همکاری دو جانبه اراده دو یا چند فرد در به وجود آوردن یک ماهیت حقوقی. همانگونه که از تعریف عقد مشخص است در عقد به اراده، پذیرش و رضایت هر کدام از طرفین قراداد نیاز است. مثل عقد بیع یا عقد اجاره.
- ایقاعات: بر عکس عقود، ایقاعات تنها با اراده یکی از دو طرف به وجود می‌آید. به طور مثال در عقد ازدواج، طلاق حقی بوده که قانون‌گذار و شرع مقدس تنها به جهن مردان پیش بینی کرده است و به منظور وقوع طلاق صرف اراده زوج و اعمال این اراده کافی می‌باشد.
همانگونه که در تعریف بذل مدت بیان شد، بذل مدت اختیار و حقی بوده که تنها برای شوهر در ازدواج موقت تا هر هنگام که قصد کند می‌تواند با بذل مابقی مدت عقد موقت اقدام به پایان ازدواج موقت کند. از این رو ماهیت بذل مدت هم این می‌باشد که ایقاع بوده و تنها اراده دارنده حق بذل مدت که شوهر است به جهت اتفاق افتادن آن کافی می‌باشد.
آثار بذل مدت چیست؟
همانطور که خوانده شدن طلاق در نکاح دائم از آثار مختص خود برخوردار است، بذل مدت صیغه موقت هم از آثار مربوط به خود برخوردار است. در ازدواج موقت آثار بذل مدت به شرح زیر است:
اتمام رابطه زوجیت: یکی از اصلی‌ترین آثار بذل مدت خاتمه یافتن رابطه زوجیت بین زن و شوهر است.
الزام زوجه به رعایت عده عقد موقت: یکی دیگر از آثار بذل مدت در عقد موقت رعایت عده می‌باشد که رعایت عده منوط به شرایط زوجه عبارتند از:
- دو طهر در زنانی که عادت ماهیانه دارند.
- ۴۵ روز در زنانی که به سن یائسگی نرسیده‌اند ولی دارای عادت ماهانه منظمی نیستند.
- تا موقع وضع حمل برای زنان باردار.
- زنان یائسه و باکره عده ندارند.
ساقط شدن شرط انفاق: لازم است بدانید نفقه به تنهایی در عقد موقت راه ندارد جز اینکه زوجین آن را شرط نموده باشند که بعد از بذل مدت صیغه موقت شوهر دیگر وظیفه‌ای بر انفاق و پرداخت نفقه نخواهد داشت.
الزام مرد به بذل مدت
همانطور که بیان شد، به طور کلی بخشیدن مدت در عقد موقت به اراده و درخواست مرد بوده و او قادر است هر موقع که تصمیم داشت مابقی مدت را به زن بذل کند. همچنین حق دار به زوجه وکالت دهد تا به نمایندگی از جانب او این کار را عملی کند مانند اعطای حق طلاق به زن. ولی این موضوع بعضا موجب سختی و مشقت برای زن می‌گردد.
به این ترتیب که از یک سو مدت عقد موقت طولانی می‌باشد، از این رو پایان مدت عقد موقت میسر نبوده و از سوی دیگر زوج بقیه مدت را به زوجه نمی‌بخشد و در عین حال با عدم انجام تکالیف زناشویی در مقابل همسر خود اسباب عسر و حرج زوجه را مهیا می‌سازد. لذا می‌بایست شرایطی فراهم گردد تا زن قادر باشد به موجب آن مابقی مدت را بذل نموده و از زوجیت مرد رها گردد.
دادخواست الزام شوهر به بذل مدت
در این شرایط زوجه قادر است با رجوع به دادگاه خانواده دادخواست الزام به بذل مدت عقد موقت را به دادگاه تسلیم نماید. طی دادخواستی که زوجه به دادگاه تسلیم می‌کند، می‌بایست مشخصات خود و همسرش را درج و کپی شناسنامه خود و شوهرش را در صورت امکان، همراه با کپی برابر با اصل شده سند عادی عقد موقت به دادخواست پیوست نماید.
زن این امکان را داشته که به عُسر و حَرَج خود استناد نموده که دادگاه در شرایطی که عسر و حرج زن محرز گردد، حکم به الزام شوهر به بذل مدت صادر کرده و در صورتی که عسر و حرج زن محرز نشود، حکم به بطلان این دعوا خواهد داد.
سخن آخر
از جمله راه‌های انحلال ازدواج موقت، بذل یا بخشیدن مدت عقد موقت می‌باشد. بذل مدت تنها مختص عقد موقت بوده و در عقد دائم امکان‌پذیر نیست اما در عقد دائم ممکن است در موارد خاصی طلاق از جانب زوجه صورت بگیرد. به این خاطر که مدت در ازدواج موقت به سود مرد تلقی می‌گردد، او حق دارد از این منفعت چشم‌پوشی کرده و مدت باقی مانده را به زوجه ببخشد. این عمل حقوقی را بذل مدت در ازدواج می‌نامند.
سوالات متداول
بذل مدت عقد موقت یا صیغه از جمله روش‌های پایان عقد موقت بوده و بر اساس آن مرد باقی مانده مدت عقد موقت را به زن بذل می‌کند که این مطلب در مقاله به صورت مفصل توضیح داده شده است.
بذل مدت در عقد موقت تشریفات خاصی نداشته و با اراده و تقاضای مرد انجام می‌شود که شرح این موضوع ضمن مقاله ارائه شده است.
اصولا بذل مدت در اختیار مرد بوده جز در شرایط خاصی که زن به موجب آن بتواند به دادگاه مراجعه نموده و درخواست بذل مدت کند یا از شوهر وکالت داشته باشد که جهت دریافت اطلاعات کامل در این باره می‌توانید مقاله را مطالعه نمایید.
سلام من خانم ۴۲ساله هستم که ۲۰سالم بود بنا بر دلایلی با مردی که بچه دار نمیشد سیغه ۷۰ساله انجام دادم و دوفرزند دختر دارم که نو جوان هستن و تازه فهمیدم که شوهرم به من خیانت کرده واز یه زن دیگه یه بچه هم داره واون هم سیغه کرده بوده حالا نمیدونم چطوره واین زن به من پیام داده که هنوز هم دارم ولی میخام از شوهرم جدا بشم یعنی بذل مدت کنم اما شوهرم قبول نمیکنه من هم نمیتونم این زندگی رو ادامه بدم لطف کنین یه راهی واسم بزارید