مدت زمان تخمینی مطالعه: ۹ دقیقه
هنگامی که زن و شوهر تصمیم دارند از یکدیگر طلاق بگیرند، ابتدا می‌بایست در دادگاه دادخواست طلاق داده و موقعی که دادگاه حکم یا اجازه طلاق را صادر نمود، به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه نمایند و نسبت به ثبت طلاق در محضر اقدام کنند. از جمله شروط اصلی که در قانون حمایت خانواده به منظور ثبت طلاق در محضر در نظر گرفته شده است، نتیجه تست بارداری یا گواهی آزمایش عدم بارداری زوجه جهت طلاق می‌باشد.
به بیانی بهتر ثبت طلاق در دفترخانه بدون تقدیم گواهی عدم بارداری ممکن نیست. وکیل خوب طلاق در اصفهان تصمیم دارد در این مقاله به توضیح گواهی عدم بارداری در طلاق بپردازد. با ما همراه باشید.
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
منظور از تست بارداری در طلاق چیست؟
در ضوابط شرعی و قانون مدنی شرایط درستی صیغه طلاق بیان شده است. در هیچ کدام از متون قانونی و ضوابط فقهی عدم بارداری زوجه به منظور صحت طلاق شرط نگردیده است و صرفا طلاق طی مدت عادت ماهیانه یا نفاس بعد از زایمان می‌باشد که مانع از انجام طلاق می‌شود. بر همین اساس نه تنها باردار بودن زوجه در قانون مدنی مانعی جهت طلاق به شمار نمی‌رود، بلکه در قانون حمایت خانواده تقدیم گواهی عدم بارداری یا نتیجه تست و آزمایش بارداری زوجه شرط ثبت طلاق می‌باشد.
به موجب ماده ۳۱ قانون حمایت خانواده: «ارائه گواهی پزشک ذی صلاح در مورد وجود جنین یا عدم آن برای ثبت طلاق الزامی است مگر اینکه زوجین بر وجود جنین اتفاق نظر داشته باشند.»
ماده مذکور، می‌توان شرایط و موارد آزمایش عدم بارداری زن را به شرح زیر بیان داشت:
- گواهی تست عدم بارداری زوجهتنها شرط ثبت طلاق بوده و ربطی با صحیح بودن صیغه طلاق جاری شده ندارد. زیرا بارداری زوجه جهت طلاق مانعی نخواهد بود.
- گواهی تست حاملگی زوجهکه در آن درج گردیده که زن باردار بوده و حامله است، مانع ازطلاقنخواهد شد؛ زیرا که منظور از آزمایش عدم بارداری این می‌باشد که چنانچه زوجه احتمالا باردار است، تکلیف کودک ایجاد شده از ازدواج تعیین گردد و حقوق قانونی او اعم از نفقه فرزند و وضعیت حضانت او پیش از طلاق پدر و مادر مشخص گردد.
- گواهی عدم بارداری زوجه تعیین کننده نگه داشتن عده طلاق از طریق زوجه است؛ به این منظور که چنانچه زوجه‌ای باردار باشد. می‌بایست عده طلاق تا اتمام وضع حمل او نگه داشته شود.
- گواهی عدم بارداری زوجه به منظور ثبت طلاقدر دفترخانه ضروری است؛ با وجود این در برخی موارد دیده است که دادگاه خانواده جهت صدور حکم طلاق یا گواهی عدم سازش گواهی آزمایش عدم بارداری زوجه را هم مطالبه می‌کند.
- در شرایطی که زن و مرد با یکدیگر در رابطه باحامله بودن زن توافق داشته باشند، دیگر لزومی به انجام آزمایش بارداری جهت طلاق نخواهد بود و زن و مرد خواهند توانست حتی با وجود حاملگی زوجه نسبت به ثبت طلاق در دفترخانه اقدام کنند؛ بسته به تعیین تکلیف کودک بعد از وضع حمل زوجه.
نحوه دریافت آزمایش بارداری در طلاق
جواب این سوال به شرایط متعددی می‌باشد. با این بیات که گاها دادگاه خانواده به این خاطر که حکم طلاق را صادر نماید، زن را با ارائه معرفی نامه به آزمایشگاه‌های تشخیصی مطمئن می‌فرستد تا با معلوم شدن نتیجه تست بارداری حکم طلاق را صادر کند. در عوض این امکان هم وجود دارد که قاضی حکم طلاق را صادر نماید اما ثبت آن را به مشاهده نتیجه یا گواهی آزمایش عدم بارداری زوجه از طریق دفترخانه موکول نماید. در این شرایط دفترخانه طلاق می‌بایست با ملاحظه آزمایش عدم بارداری نسبت به ثبت طلاق اقدامات لازم را انجام دهد.
بر همین اساس نحوه دریافت آزمایش بارداری در طلاق امکان دارد با مراجعه به پزشکی قانونی. آزمایشگاه‌های دولتی و یا حتی آزمایشگاه‌های خصوصی و مطب‌ها صورت پذیرد که این امر تا حدود بسیاری به روند کار دادگاه و دفترخانه‌های ثبت طلاق خواهد داشت.
آزمایش بارداری در طلاق توافقی
از جمله موارد اصلی که عمدتا زوجه به منظور ثبت طلاق می‌بایست آزمایش عدم بارداری را دریافت کند، طلاق توافقی می‌باشد. در حقیقت از جمله اصلی‌ترین مدارک مورد نیاز به منظور ثبت طلاق توافقی در دفترخانه این است که زن و مرد تست عدم بارداری را به دفترخانه تقدیم کنند.
با وجود لزوم تقدیم آزمایش بارداری در طلاق توافقی به معنی آن نیست که در دیگر انواع طلاق از جمله طلاق از جانب زوجه و طلاق از جانب زوج لزومی به تقدیم نتیجه آزمایش عدم بارداری نخواهد بود. بنابراین به صورت کلی هر قسم طلاقی همچون طلاق توافقی از جانب زوجه یا از جانب مرد مستلزم تقدیم گواهی عدم بارداری است و بدون تقدیم آن عمدتا ثبت طلاق میسر نخواهد بود.
آزمایش بارداری در طلاق دختر باکره
علاوه بر عدم لزوم آزمایش بارداری به جهت طلاق زنان یائسه، از دیگر مواردی است که اخذ گواهی آزمایش عدم بارداری برای ایشان الزامی نمی‌باشد، زنانی هستند که دوشیزه یا باکره بوده و ضمن مدت عقد یا ازدواج اقدام به برقراری رابطه زناشویی نکرده‌اند. بر همین اساس به این خاطر که امکان بارداری در زنان باکره وجود نداشته، انجام آزمایش بارداری و تقدیم گواهی تست عدم بارداری به منظور طلاق ایشان الزامی نمی‌باشد.
لازم به توصیه است که چنانچه زوجه به منظور طلاق ادعا کند که باکره است، به حکم قاضی می‌بایست تست باکرگی انجام دهد و در صورتی که پزشک قانونی سلامت بکارت وی را گواهی کند، دیگر ضرورتی به انجام آزمایش عدم بارداری نیست. ولی در صورتی که باکرگی زن اثبات نگردد و از مراجعه به پزشک قانونی اجتناب کند و یا نتیجه آزمایش پزشک قانونی مبنی بر عدم بکارت باشد لازم است آزمایش عدم بارداری انجام گیرد.
به موجب نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شماره ۱۰۹۶/۹۶/۷ مورخ ۱۳۹۶/۰۵/۱۵، ماده ۳۱ قانون حمایت خانواده. که تقدیم گواهی پزشک ذی‌صلاح را در خصوص وجود یا عدم وجود جنین به منظور ثبت طلاق الزامی می‌داند. ناظر به زمانی می‌باشد که امکان آن وجود داشته باشد. از این رو در شرایطی که زن یائسه یا غیر مدخوله باشد و این موضوع برای دادگاه محرز شود. مرجع مربوطه حق دارد با قطع بر عدم وجود جنین زن را از معرفی به پزشکی قانونی به منظور انجام آزمایش بارداری معاف کند.
مدت اعتبار آزمایش بارداری در طلاق
موضوع دیگری که در خصوص اخذ گواهی عدم بارداری به منظور ثبت طلاق وجود دارد، مدت زمان اعتبار آزمایش بارداری در طلاق است. با این بيان که عمدتا مدت زمان اعتبار گواهی عدم باداری محدود است. و تنها برای مدت سه ماه پس از صدور گواهی آزمایش بر اساس آن می‌توان جهت ثبت طلاق در دفترخانه اقدام کرد. و در صورت گذرانده شدن مدت می‌بایست دوباره نسبت به انجام تست عدم بارداری اقدام نمود.
از این رو محدود بودن مدت زمان اعتبار آزمایش عدم بارداری لازم است. در موقعی که اقدام به انجام تست باداری کرد که کلیه تشریفات مرتبط با طلاق صورت گرفت باشد. و در موضوعاتی که دادگاه به منظور صدور حکم طلاق مشاهده. گواهی عدم بارداری را ضروری نشناخته و مشاهده آن را به دفاتر طلاق سپرده است. بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق از طریق دادگاه آزمایش بارداری را انجام داد.
سخن آخر
در ضوابط شرعی و قانون مدنی شرایط درستی صیغه طلاق بیان شد.ه است. در هیچ کدام از متون قانونی و ضوابط فقهی عدم بارداری زوجه به منظور صحت طلاق شرط نگردیده است. و صرفا طلاق طی مدت عادت ماهیانه یا نفاس بعد از زایمان می‌باشد که مانع از انجام طلاق می‌شود. بر همین اساس نه تنها باردار بودن زوجه در قانون مدنی مانعی جهت طلاق به شمار نمی‌رود. بلکه در قانون حمایت خانواده تقدیم گواهی عدم بارداری یا نتیجه تست و آزمایش بارداری زوجه شرط ثبت طلاق می‌باشد.
سوالات متداول
آزمایش عدم بارداری تنها به این منظور است که آیا زوجه ضمن طلاق باردار است. یا خیر و عمدتا اختلالی در پروسه طلاق ایجاد نکرده. و در تمامی انواع طلاق اعم از طلاق توافقی و طلاق از جانب زوجه و طلاق از جانب زوج ضروری است. به غیر از اینکه زوجه یائسه بوده و یا دختر باکره باشد.
در شرایطی که دادگاه به منظور صدور حکم طلاق گواهی عدم بارداری را ضروری بداند. زوجه را به پزشکی قانونی یا آزمایشگاه می‌فرستد. و در غیر این حالت ملاحظه آزمایش بارداری در طلاق بایستی از طریق دفترخانه ثبت طلاق صورت بگیرد. و این آزمایش ممکن است در آزمایشگاه‌های دولتی یا خصوصی صورت گرفته باشد.
مدت زمان اعتبار گواهی بارداری سه ماه از زمان صدور گواهی عدم بارداری است. و در شرایطی که طی این فرصت سه ماهه طلاق در دفترخانه ثبت نشود بایستی مجددا تست عدم بارداری را انجام داد.
