از جمله رایج‌ترین عقود، عقد نکاح می‌باشد که در سطح جامعه منعقد می‌گردد. این عقد را می‌توان به دو نوع موقت و دائم اجرا کرد که به لحاظ پیگیری و حمایت قانونی، تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند. با این حال بسیاری از زوجین تمایل دارند که عقد نکاح موقت انجام دهند و از عقد دائم صرف نظر کنند. پس از انعقاد، هر عقدی خیار فسخ خواهد داشت. خیار فسخ یعنی اینکه طبق مواردی که قانون مقرر داشته است زوجین حق فسخ قرار داد را خواهند داشت.
از این قاعده عقد موقت نیز مستثنی نیست و در قانون شرایط فسخ عقد موقت مشخص گردیده است. وکیل باتجربه در اصفهان قصد دارد در این مقاله شما را با شرایط فسخ عقد موقت از جانب زن آشنا کند. همچنین درباره شرایط فسخ عقد موقت توضیح دهد. پس با ما همراه باشید و با نظرات خود را برای ما درج نمایید.
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
طلاق و فسخ عقد
فسخ و طلاق از جمله مضامینی هستند که معمولا میان آن‌ها اشتباه رخ میدهد است. در ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی اینگونه مقرر شده است: «عقد نکاح به فسخ یا به طلاق یا به بذل مدت در عقد انقطاع منحل می‌شود». بذل مدت فقط مربوط عقد موقت می‌باشد و از شرایط منحل شدن عقد موقت است. هم برای عقد دائم و هم برای عقد موقت فسخ وجود دارد و به جهت عقد دائمی فقط طلاق است. در عقد موقت طلاق بی معنی است و این مورد از شرایط فسخ عقد موقت نیست.
وکیل طلاق در اصفهان درمورد فسخ عقد موقت از جانب زن اینگونه توضیخ میدهد که: در واقع در عقد نکاح طلاق به این معنی است که زوجین دیگر تمایل به ادامه زندگی مشترک خود ندارند. در طلاق لزومی به محرز شدن شرایط خاصی نمی‌باشد جز در شرایطی که از سوی زوجه به‌طور غیر توافقی عنوان گردد. ولی شرایط فسخ عقد موقت و دائم متفاوت است. فسخ عقد می‌بایست بر اساس تحقق موارد خاصی صورت می‌پذیرد اعم از بیماری‌های خاص یا جنون. هرچند که طلاق غیر توافقی باشد و از سوی یک طرف عنوان گردد، بازهم امضای هر دو طرف یا وکیل ایشان به‌منظور اجرای طلاق الزامی می‌باشد. ولی در فسخ یک جانبه محرمیت وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
تفاوت اصلی فسخ عقد و طلاق در این است که فسخ می‌بایست حتما تحت شرایط فسخ عقد موقت یا دائم که قانون تعیین کرده است صورت بگیرد. اما در طلاق اینگونه نیست. همچنین لازم به ذکر است که باید پرداخت مهریه در هر دو حالت انجام گردد و پرداخت مهریه منافاتی با فسخ نکاح ندارد.
شرایط فسخ عقد موقت
وکیل خوب اصفهان درباره شرایط فسخ عقد موقت از جانب زن می‌گوید: در ماده مذکور، از جمله شرایط فسخ عقد نکاح، بذل مدت مهریه است. در بذل مدت عقد، زوج به زوجه باقی‌مانده مدت عقد موقت را می‌بخشد. این مورد به‌طور کامل در اختیار مرد می‌باشد لیکن زوجه تحت شرایطی قادر است توسط دادگاه زوج را ملزم به بذل مدت عقد موقت کند. یذل مدت عقد موقت می‌بایست تحت شرایطی صورت گیرد:
- در صورتی‌که زوج بخشش را به زبان بیاورد و قلبا رضایت داشته باشد، پس از آن زوج و زوجه شرعا به یکدیگر نامحرم می‌شوند.
- در این خصوص، لزومی به حضور زوجه نیست و زوج می‌تواند بدون حضور زوجه نیز شرایط فسخ عقد موقت را انجام دهد.
- به حضور شاهد نیاز نیست.
- همچنین اگر در این شرایط فسخ عقد موقت، نکاح انحلال یابد به‌منظور انعقاد عقد با فرد دیگر، ملزم به نگه داشتن مدت عده است.
شرایط فسخ عقد موقت از سمت زوجه
علی‌رغم مورد مزبور، در قانون شرایط فسخ عقد موقت پیش‌بینی شده است. شرایط فسخ عقد موقت از جانب زن به شرخ ذیل است:
به موجب قانون ۱۱۲۱ قانون مدنی، «جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار اعم از این که مستمر یا ادواری باشد برای طرف مقابل موجب حق فسخ است».
چنانچه جنون در زوجه ضمن عقد وجود داشته باشد تحت شرایط فسخ عقد موقت قرار خواهد گرفت. ولی چنانچه پس از عقد به وجود آمده باشد در این حالت زوج حق فسخ نکاح را ندارد. جنون زوج در هر حالتی چه بعد از عقد باشد و چه قبل از عقد، شرایط فسخ عقد موقت را مهیا می‌سازد و زوجه می‌تواند عقد را فسخ کند. این نکته در ماده ۱۱۲۵ قانون مدنی بیان شده است: «جنون و عنن در مرد هرگاه بعد از عقد هم حادث شود موجب حق فسخ برای زن خواهد بود».
بر اساس ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی، عیوب زیر در زوج باعث حق فسخ برای زوجه خواهد بود:
- خصاء
- عنن به شرط اینکه ولو یکبار عمل زناشویی را انجام نداده باشد
- مقطوع بودن آلت تناسلی به حدی که قادر به انجام زناشویی نباشد
خصاء به معنی اخته بودن زوج می‌باشد و عنن به این معنا است که زوج توانایی برقراری رابطه جنسی نداشته باشد. چنانچه هر یک از موارد مذکور وجود داشته باشد شرایط فسخ عقد موقت محرز می‌گردد و زوجه حق فسخ نکاح خواهد داشت.
باطل کردن عقد موقت از جانب زوجه
بنابه گفته بهترین وکیل خانواده در اصفهان: باطل کردن عقد موقت توسط زوجه امکان ندارد، مگر:
- زوج به زوجه این وکالت را داده باشد یا ضمن عقد موقت این موضوع شرط شده باشد که زوجه حق انجام این کار را خواهد داشت.
- بذل مدت تنها از جانب زوج صورت می‌پذیرد؛ با این حاا زوج قادر است به‌منظور بذل مدت به زوجه وکالت بدهد تا به نمایندگی از وی مدت باقی‌مانده را به خود ببخشد و اقدام به بذل مدت عقد موقت کند.
برای مثال، زوج به زوجه وکالت میدهد که در صورت وقوع حادثه مشخصی مثل سوءرفتار شوهر و یا ترک منزل از سوی وی یا مسافرت دراز مدت، مابقی مدت را به خود بذل نماید و یا به زوجه وکالت دهد تا هر زمان که بخواهد بقیه مدت را به خود بذل کند. - مضاف‌بر این، در وضعیتی که مدت زمان نکاح موقت طولانی باشد و زوج به تکالیف زناشویی خویش عمل نمی‌کند، زوجه می‌بایست به دادگاه مراجعه نموده و اجبار شوهر به بخشش مدت را از قاضی درخواست کند که در این شرایط قاضی حکم به بذل مدت عقد موقت صادر خواهد کرد.
البته در رابطه با قانون جدید طلاق از طرف زن میتوانید مقاله مربوطه را مطالعه و پاسخ سوالات خود را در آن بیابید.
شرایط فسخ عقد از طرف زوج
در ماده ۱۱۲۳ شرایط فسخ عقد موقت از طرف زوج مقرر شده است و بر اساس این قانون در صورتی‌که زوجه دچار این بیماری‌ها و مشکلات باشد زوج حق دارد عقد موقت را فسخ کند:
- قرن
- جذام
- برص
- افضاء
- زمین گیری
- نابینایی هر دو چشم
لازم به ذکر است که موارد دیگری مثل جنون در صورتی جزئی از شرایط فسخ عقد موقت را مهیا می‌سازد که این موارد ضمن عقد وجود داشته باشد و بعد از نکاح به وجود نیامده باشد. در ماده ۱۱۲۴ صراحتا این نکته بیان گردیده است: «عیوب زن در صورتی موجب حق فسخ برای مرد است که عیب مزبور در حال عقد وجود داشته است».
در ماده ۱۱۲۶ قانون مدنی مقرر شده است: «زمانی می‌توان از شرایط فسخ عقد موقت و دائم استفاده کرد که علم به امراض وجود نداشته باشد. در حالی که هر یک از طرفین عالم به امراض مذکور باشد و همچنان اقدام به انعقاد عقد کند در این صورت حق فسخ برای آن‌ها وجود نخواهد داشت».
یکی دیگر از شرایط فسخ عقد موقت در ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی مقرر شده است : «هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متباینا بر آن واقع شده باشد».
به‌عنوان مثال شوهر به زوجه بگوید که من دندانپزشک هستم و پس از نکاح مشخص شود که شوهر دستیار دندان پزشک است. در این شرایط قانون به زوجه حکم فسخ عقد را میدهد. این مورد از طرف زوج نیز قابل اجرا می‌باشد. این اقدام به فسخ می‌بایست بلافاصله صورت پذیرد. در دیگر عقود خیار شرط (اختیار فسخ قرارداد در صورت وجود صفت مخالف با شرط) لزومی ندارد بلافاصله انجام شود. ولی در عقد نکاح این مورد می‌بایست بلافاصله پیگیری گردد. چنانچه فرد بلافاصله فسخ را اجرا نکند و بخواهد در آینده از شرط مورد تخلف بهره‌گیری کرده و عقد را فسخ نماید، می‌بایست با مدارکی اثبات جهل به فوریت کند. بدین معنی که اثبات نماید از فوری بودن این مورد آگاهی نداشته است.
برای اطلاع از شرایط طلاق به درخواست زوج نیز میتوانید با خواندن مقاله مربوطه ابهامات خود در رابطه با این مسئله را برطرف کنید.
آیا جنون حق فسخ نکاح را فراهم می‌کند؟
در صورتی‌که زوجین ضمن عقد نکاح مجنون بوده باشند، هر دو طرف حق دارند عقد را فسخ نمایند. ولی در صورتی‌که بعد از عقد جنون حادث گردد، زوج حق نداشته اما زوجه می تواند عقد را فسخ نماید.
سخن پایانی
همان‌گونه که توضیح دادیم فسخ عقد موقت از جانب زن می‌بایست حتما تحت شرایط فسخ عقد موقت یا دائم که قانون تعیین کرده است صورت بگیرد. باطل کردن عقد موقت توسط زوجه امکان ندارد، مگر: زوج به زوجه این وکالت را داده باشد یا ضمن عقد موقت این موضوع شرط شده باشد که زوجه حق انجام این کار را خواهد داشت. در وضعیتی که مدت نکاح موقت طولانی می‌باشد و زوج به تکالیف زناشویی خویش عمل نمی‌کند، زوجه می‌بایست به دادگاه مراجعه نموده و اجبار شوهر به بخشش مدت را از قاضی درخواست کند که در این شرایط قاضی حکم به بذل مدت عقد موقت صادر خواهد کرد.
کسی ک عقد موقت رو تو دفتر ازدواج ثبت کرده میتونه خودش فسخ کنه یا ن؟
سلام دوست عزیز. میتونین سوال خودتون رو از طریق چت فوری بپرسید.