جرم تدلیس چیست؟ تدلیس در قانون مدنی ایران به معنای فریب دادن در معاملات است. فریب دارای معنایی گسترده و وسیع است، اما فریبی که در قانون مدنی از آن نام برده و مد نظر ما هست، مخفی کردن معایب و یا تظاهر کردن به محاسن واهی در مورد یک کالا یا خدمات و یا هر چیزی دیگری که مورد معامله واقع می شود، است.
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
تدلیس یا فریب دادن
مشهورترین وکیل اصفهان طبق ماده ۴۳۸ قانون مدنی در تعریف تدلیس بیان میکند:« تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف معامله می شود.»
ماده قانونی فریب دادگاه: تاثیری که تدلیس و فریب دادن بر روی معاملات می گذارد در ماده ۴۳۹ قانون مدنی مورد حکم قرار گرفته است؛ به موجب این ماده تدلیس چنانچه باعث شود اشتباهی موثر در عقد رخ دهد، موجب بطلان قرارداد خواهد شد. به طور مثال اگر فردی تصمیم به فروش خانه خود بگیرد و در آن خانه، شکافی وجود داشته باشد و او این شکاف را با استفاده از رنگ و بتونه مخفی کند بی آن که خطر ریزش این دیوار رفع بشود، و بدین طریق باعث فریب خوردن خریدار بشود، در صورتی که خریدار پس از خرید خانه از این امر اطلاع یابد، این حق را دارد که دست به فسخ قرارداد بزند.
مسئله نگران کننده آن جاست که اگر به خوبی با این عمل یعنی تدلیس و فریب دادن در معاملات برخورد نشود، این احتمال وجود دارد که دیگر تنها به معاملات کوچک و شکاف دیوار ختم نیابد و روز به روز استفاده از آن گسترش پیدا کند. اگر برای شخصی که چنین عملی را انجام می دهد ضمانت اجرای مناسبی در نظر گرفته بشود جامعه سالم تر شده و افراد با میل و رقبت بیشتری دست به معامله می زنند.
مجازات تدلیس در معامله
تدلیس در قانون مدنی یکی از اصطلاحاتیست که ممکن است مرتباً آن را شنیده باشید و یا حتی قربانی آن شده باشید و در جریان این که به چه صورتی یکی از متعاملین به موجب وقوع تدلیس دارای حق فسخ می شود، باشید. آن هنگام که در یک معامله یکی از طرفین با این قصد و هدف که طرف مقابل را فریب دهد اعمالی فریب کارانه انجام بدهد، به آن طرفی که فریب خورده، می گویند شخص فریب خورده و آن معامله بر مبنای فریب انعقاد یافته است. در نتیجه به منظور حمایت از حقوق فرد فریب خورده و رفع کردن ضرر از او، مقنن برای او حق فسخ قائل شده است.
فریب دادن در معاملات به ظاهر عملی مجرمانه است که به شکل فزاینده ای در بازارهای ایران مشاهده می شود. البته با عنایت و در نظر گرفتن پرونده های مختلف، آن چنان علاقه ای به کیفری کردن این مسئله در رویه قضایی ایران وجود ندارد. به طور معمول شکایت هایی که دارای این موضوع یعنی فریب و تدلیس در معامله هستند، منتهی به صدور قرار منع تعقیب می شود. برای آن که از چنین امر ناپسندی جلوگیری شده و اقتصاد کشور امنیت بیشتری پیدا کند، لازم است که افرادی که دست به چنین کاری می زنند متناسب با جرم خود مجازات شوند.
مفهوم تدلیس در قانون مجازات اسلامی
به نقل از وکیل امور حقوقی در اصفهان به نظر می رسد که در قانون مجازات اسلامی به تدلیس تنها در مورد ازدواج پرداخته شده است. در ماده ۶۴۷ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی بیان شده است که:« چنانچه هر یک از زوجین قبل ازعقدِ ازدواج، طرف مقابل خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالیه، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آن ها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم می شود.» در این قانون همانطور که گفتیم تنها در همین ماده به فریب در معامله اشاره شده است و در هیچ ماده دیگری قانون گذار به این امر نپرداخته است.
بهترین وکیل کلاهبرداری در اصفهان
حکم تدلیس چیست؟ با این وجود در اولین ماده از قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، کلاهبرداری و تعیین مجازات کلاهبردار تعریف شده است و بیان می دارد:« هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت ها یا تجارت خانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امید وار نماید یا از حوادث و پیشامدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور یا وسایل تقلبی دیگر وجوه یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آن ها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می شود …»
در ماده فوق الذکر دو بخش قابل توجه وجود دارد که وکیل امور حقوقی به آن اشاره کرده است؛ اول آن که قانون گذار در این ماده حکم کرده است: «… به امور غیر واقع امیدوار نماید و …» به طور مثال چنانچه فردی خودرویی را که سابقه تصادف داشته و بعد تعمیر شده است را به عنوان خودرویی که سابقه تصادف نداشته است به فرد دیگری می فروشد، در چنین حالتی فروشنده با گفتار خود و آن طور که خودرو را معرفی کرده است خریدار را به خریدن خودرویی که سالم معرفی شده، با قیمتی بیش از آن چه حقیقتا می ارزد امیدوار می کند که خلاف واقع است. دومین بخش پر اهمیت ماده آن جاست که بیان شده :« …به یکی از وسایل مذکور یا وسایل تقلبی دیگر… » در این قست مشاهده می کنیم که اگر فردی اعمال مذکور در ماده را با این هدف که حقیقت و واقعیتی را از نگاه طرف مقابل مخفی کند انجام بدهد و به بیان دیگر به وسایل متقلبانه متوسل شود، چنین شخصی فریبکار محسوب شده و به عنوان کلاهبردار محاکمه و مجازات خواهد شد.
البته باید دقت کنیم که برعکس این موارد نیز امکان پذیر است، یعنی خریدار هم ممکن است با توسل به اعمالی برای آن که مالی را با قیمتی ارزان تر از فروشنده بخرد، فریبکار شناخته شده و مرتکب کلاهبرداری بشود.
تدلیس در معاملات به چه معناست؟
تدلیس کیفری است یا حقوقی؟! با عنایت به ماده ۴۳۸ قانون مدنی که درباره تدلیس در قانون مدنی بیان کرده است:« تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود.» وکیل حقوقی در اصفهان می گوید: تدلیس نشان دادن آن صفتی است که در مورد معامله موجود نیست، و یا مخفی کردن عیبی است که در مورد معامله وجود دارد.
برای آن که تدلیس تحقق پیدا کند لارم است سوء نیت، قصد و عمد وجود داشته باشد نمی توان تنها توصیف و تعریف کردن خلاف واقع را تدلیس حساب کرد. البته گفتنی است که اگر جایی که لازم است عیب موجود در مال گفته شود، سکوت عمدی بشود تدلیس محسوب خواهد شد.
معنی تدلیس در حقوق؟ تنها وقتی که تدلیس از جانب طرف مقابل معامله صورت بگیرد باعث می شود برای طرف خیار فسخ ایجاد گردد. البته لازم به ذکر است که خیار تدلیس تنها در خصوص عین خارجی مصداق دارد و در بیع کلی تدلیس وجود ندارد.
چنانچه طرف معامله با شخص ثالثی تبانی و توافق کند برای تدلیس، فردی که فریب خورده می تواند معامله را فسخ کند، ولی اگر شخص ثالث بدون آن که با طرف معامله تبانی کند باعث وقوع تدلیس و فریب طرف دیگر معامله شود، آن طرف برای جبران خسارات وارد شده به خود تنها می تواند به ثالث رجوع کند و حق بر هم زدن معامله را ندارد.
شرایط لازم برای ایجاد حق فسخ در تدلیس
وکیل امور حقوقی اظهار داشت برای آن که در تدلیس خیار فسخ بوجود آید باید دو شرط وجود داشته باشد؛
- عملیات فریبکارانه به وسیله یکی از متعاملین صورت گرفته باشد،
- این عملیات فریبکارانه باعث عقد قرارداد بشود.
به بیان بهتر در صورتی که فریب و دروغ طرف معامله نبود، طرف مقابل به عقد قرارداد رضایت نمی داد. البته نکته مهمی که این وکیل حقوقی خاطر نشان کرد این است که تدلیس وقتی خیار فسخ ایجاد می کند که موجب اشتباه در اوصاف غیر اساسی معامله بشود، زیرا چنانچه اشتباه در اوصاف اساسی بشود باعث بطلان معامله خواهد شد.
بهترین وکیل در امور قراردادها در اصفهان
از نمونه های کلاهبرداری و تدلیس در معاملات در قانون
ماده ۲۴۹ قانون تجارت
- «هرکس با سوء نیت برای تشویق مردم به تعهد خرید اوراق بهادار شرکت سهامی به صدور اعلامیه پذیره‌نویسی سهام یا اطلاعیه انتشار‌اوراق قرضه که متضمن اطلاعات نادرست یا ناقص باشد مبادرت نماید و یا از روی سوء نیت جهت تهیه اعلامیه یا اطلاعیه مزبور اطلاعات نادرست یا‌ناقص داده باشد به مجازات شروع به کلاهبرداری محکوم خواهد شد و هرگاه اثری بر این اقدامات مترتب شده باشد مرتکب در حکم کلاهبردار بوده وبه مجازات مقرر محکوم خواهد شد.»
ماده ۵۹۹ قانون مجازات اسلامی
- «هر شخصی عهده‌دار انجام معامله یا ساختن چیزی یا نظارت در ساختن یا امر به ساختن آن برای هر یک از ادارات و سازمان ها و موسسات مذکور در ماده (۵۹۸) بوده است به واسطه تدلیس در معامله از جهت تعیین مقدار یا صفت یا قیمت بیش از حد متعارف مورد معامله یا تقلب در ساختن آن چیز نفعی برای خود یا دیگری تحصیل کند، علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا پنج سال محکوم خواهد شد.»
لیست ۱۰تا از بهترین وکیل در اصفهان
در چنین معاملاتی علاوه بر آن که شخص فریب خورده قابلیت فسخ معامله را دارد، مرتکب نیز دارای مسئولیت کیفری است.
شما می‌توانید هرگونه سوال و یا نظری که در خصوص تدلیس و قوانین مربوط به آن دارید را از طریق بخش نظرات از کارشناسان ما بپرسید.
من چندماه پیش با شخصی عقد کرده بودم که گفته بود این ازدواج اولشه ولی بعدا مشخص شد که قبلا هم ازدواج کردن اونم نه یکبار… حالا می خواستم بدونم از طریق تدلیس می تونم طلاقم رو بگیرم؟
بله امکانش هست…تدلیس در ازدواج باعث فسخ نکاح میشه.
یعنی واقعا تدلیس تو قانون ما هم مجازاتی داره؟ من فکر میکنم که اگه برای چنین چیزی شکایت کنیم راه به جایی نبره، مثلا میتونم برای خونه ای صاحب خونه گفته بود لوله کشی تمیز و نویی داره ولی همش پوسیده بوده شکایت کنم؟
بله دوست عزیز میتونین برای تدلیس و فریب از ایشون شکایت کنین.
سلام من زمینی خریدم که به تازگی متوجه شدم زمین قبلا فروخته شده بود ومالک دیگری دارد
خیار تدلیس حساب میشه؟
چه شکایتی باید بکنم
سلام دوست عزیز بهتره در این مورد از طریق چت فوری با جناب وکیل مشاوره بگیرین.
سلام …شخصی به طرفیت منابع طبیعی مبنی بر غیر موات بودن پلاک ثبتی خود(۶۰) طرح دعوی نموده واما کروکی پلاک دیگری (۱۲) را به دادگاه به همراه مدارک ان اعم از پروانه بهره برداری وسایر مدارک ارایه مینماید.ورای اخذ مینماید..به نطر بنده از مصادیق ماده ۵۳۶ ق .م.میباشد..در حالی بعصی همکاران میگویند مشمول جعل نیست..
اگر با تجربه خود راهنمایی فرمابید سپاسگزارم
سلام دوست عزیز، ممنون از اینکه نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتین.
با درود و خسته نباشيد
اگر فرد يا افرادى براى قبضه كردن قدرت مرتكب تدليس آشكار شوند، حكم قانونى در باره آنها چيست؟
فراموش نكنيم كه ” قدرت” هم يك كالاى اجتماعى است كه از فردى به فرد ديگر يا از گروهى به گروهى ديگر منتقل مى گردد. بنابراين، اگر فردى براى بدست آوردن اين كالا جامعه را فريب دهد و با وعده هاى توخالى اين كالا را تصاحب كند، مشمول چه حكمى خواهد شد؟
سلام دوست عزیز، مشمول همان حکم تدلیس میشود، در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر با شماره درج شده در سایت تماس بگیرید.
با سلام
ایا شرایط تدلیس و کلاهبرداری شامل قرار داد مشارکت در ساخت نیز میشود
از پاسخگویی شما ممنونم
سلام دوست عزیز، حتما این مورد رو در مقاله اپدیت میکنیم و میتونین مطالعه فرمایید.
آپارتمانی خرید کردم در ابتدا گفتن قدمت آن ده ساله است ولی بعداً متوجه شدیم که بیست ساله است و فروشنده نیز به این امر در آگاهی اعتراف کرده حالا برای تدلیس در این معامله چه نوع درخواستی باید در دفتر قضائی ثبت کنم که به حق خود برسم.
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام بنده سال ۹۷ همسرم را ب صورت توافقی طلاق دادم لیکن بعد از طلاق با ازمایش دی ان ای وشکایت در کیفری یک ثابت شده که فرزند سوم زنازاده است ومتعلق به من نیست در واقع همسرم زمان طلاق این عیب واین زنازاده بودن فرزندش را از بنده مخفی نمود ومن را فریب داد به نحوی که با این علم وآگاهی که آن طفل نیز از بنده است نفقه وی را متقبل شدم واز زمان تولد تا الان نفقه آن طفل را پرداخت مینمایم ایا به جرم تدلیس میتونم از آن زن خیانتکار شکایت کنم مدارک جرم ایشان موجود است به جرم تدلیس شکایت کنم یا به جرم فریب و کلاهبرداری؟
باسلام وعرض خسته نباشید .چندی پیش فرزند پسرم که دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم کامپیوتر تهران می بوده با خانواده دختری در شهرستان مبارکه آشنا شده .با مراجعه با مادرش از ایشان خواسته که به خواستگاری دختر برویم که بدلیل عدم انجام خدمت وظیفه وعدم داشتن کار وعدم داشتن مسکن مادرش مخالفت نموده وپس از اصرارهای فراوان از ایشان خواسته که مسئله را با حقیر یعنی پدرش عنوان نماید که با مراجعه به من وبیان مشکلات عدم مسکن ونداشتن کار وعدم انجام خدمت با ازدواج ایشان مخالفت نموده که پس از اصرارهای مکرر فرزندم واین که شما با خانواده عروس مطرح نموده ودر صورت مخالفت پدر ومادرش من اصرار نمی کنم وبا دادن شماره تلفن پدرش با پدر عروس خانم مسئله را مطرح واز ایشان خواستم دیداری وصحبتی با یکدیگر داشته باشیم که پدرش موافقت نمود وبا دیدار ایشان تمامی موارد اعم از دانشجو بودن ایشان وعدم انجام خدمت سربازی وعدم داشتن مسکن را مطرح نموده واین که من بعنوان پدر داماد‌فرد بیکار بوده که منبع در آمدی نداشته وخانه ای از خود نداشته ومستاجر بوده ومیزان مستمری بازنشتگی قریب شش میلیون تومان متعلق به همسرم بوده که با آن امرار معاش می کنیم وبه واقع تمامی مسائل را بدون کم وکاست وحقیقت قضایا را گفته که پدر عروس خانم باروی گشاده همه را پذیرفته وپس از مدت رفت وآمد وگفتن تمامی مسائل بالا که ذکر آن گفته شده در جمع وتکرار آن در جمع مقدمات قباله بری را ریخته وپس از مدتی با نوشتن وفرستادن صورت قبله ای مبنی بر سه شرط ضمن عقد .حق طلاق ومسکن وکار وتعداد سه دانگ منزل در آینده وسیصو وپنجاه مثقال طلا وسیصد وپنجاه عدد سکه بهار آزادی ویکصد هزار شاخه گل رز .صورت قباله ای داده که مخالفت نموده وبا حذف شروط وکم نمودن مقدار سکه وطلاجات .توافقی نموده وبه لحاظ آشنایی بیشتر دختر وپسر (عروس وداماد)وخانواده آنها (عروس وداماد)صیغه محرمیتی به مدت پنج ماه خوانده شده ودر این میان در ظرف این مدت مشکلاتی ودروغهایی از قبیل خریدن سه دانگ خانه توسط پدر داماد و…بوجود آمده وبه صورت مرتب مادر عروس وپدر داماد و…مطرح می نمایند که زن همسایه وفلانی و…گفته اند که چه گونه دخترتان را به یک پسر بیکار که نه خدمت کرده ونه خانه ای دارد و…را مطرح می کنند .واکنون عروس خانم مطرح کرده اند که باید سرویس طلایی را با توجه به رسومی که داشته بگیریم وبه عروس هدیه بدهیم ووظیفه من بوده وبروم وام بگیرم وقرض وقوله بگیرم و…خواهشمند است باتوجه به موارد گفته شده مرا را هنمایی فرمائید که چکار کنیم .؟!بخدا مانده ام که چکار کنم ؟!آیا باید توافقی کتبآ نوشته شود .این در حالی است که با صحبتی که با پدر عروس خانم ومادرش وعروس خانم در قبل نموده بودیم ودر حد حرف وسخن بوده وقرار شد که به مدت دوسال پس از خواندن خطبه عقد مراسم ازدواج وعروسی صورت نگرفته وبلحاظ اینکه دختر وپسر (عروس وداماد)دانشجو بوده .دختر در منزل پدریش بوده وبا مشخص شدن وضعیت خدمتی داماد واشتغال بکارش وداشتن شغل ازدواج نمایند .محبت کنید بفرمائید آیا موارد گفته شده باید مکتوب موشته شود وجزو شرایط ضمن عقد نوشته شود واین در حالی است که داماد هیچگونه منبع در آمدی نداشته ودانشجویی بیش نبوده وبه گفته پدر ومادرش کلیه هزینه ها به عهده خانواده عروس خانم وپدر محترمش می باشد .آیا باید این موارد بصورت مکتوب نوشته شود واین در حالی است که قانون مشخص نموده که وقتی خطبه عقد خوانده شود کلیه هزینه ها ونفقه برعهده شوهر می باشد .باتشکر وسپاس از بذل توجه وراهنمایی شما
سلام . بنده دو هفته قبل از ما رمضون به یه کارگاه بلوکی پول دو هزار بلوک رو دادم که معادل ۱۴ میلیون بوده و قرار شد که اول ماه رمضون بهم تحویل بده که تا امروز هنوز تحویل نداده هی امروز و فردا میکنه . قیمت مصالح و پول بنا از چیزی که دو ماه پیش بوده الان افزایش یافته من چجوری پیگیری کنم ؟
آیا تدلیس شامل دختری که در موقع ازدواج پسری رو به مهریه بالامتقاعد میکنه، شامل میشود؟
همسرم قبل از ازدواج گرایشهای سیاسی داسته و دوهفته در بازداشت بوده و من بعد از سالها اینو ازش فهمیدم
ضمنا بیماری زنانه آندومتریوز داشته و تا سه سال بچه دار نمیشد و من با هزینه های زیاد درمانش کردم.
این موارد تنها بخشی از مواردی بود که بعد از ازدواج فهمیدم که لایق حتی یک سکه هم برای مهریه نبوده
فیمابین من و همسرم در دوران نامزدی پس از عقد اختلافاتی پیش آمد وهمسرم نسبت به اجرای مهریه و اخذ نفقه اقدام نمود.و چندین ماه نفقه اش را پرداخت نمودم. بعد از مدتی باهم توافق نمودیم اختلافات را کنار بگذاریم و به زندگی مشترک ادامه بدیم.من از همسرم خواستم شکایت های نفقه و اجرای مهریه را پس بگیرد و ایشان هم قبول کرد اما فردای آن روز گفت شرط پدرم برای کنار گذاشتن اختلافات این است که تو به من وکالت در طلاق بدهی.منهم بناچار و به اکراه برای نجات زندگی ام وکالت بلاعزل دادم. اما بعد از آن همسرم بجای بازگشت به زندگی نسبت به اخذ طلاق اقدام نموده است. آیا می توانم شکایت کیفری تدلیس از ایشان بکنم. و اینکه هیچ عقد خارج لازمی بین ما منعقد نشده ، می توانم وکالت را فسخ نمایم؟
سلام،
زمینی با عنوان کاربری مسکونی خریدم و این کاربری در مبایعه نامه نوشته شده. بنگاه براساس حرف فروشنده و بدون استعلام کاربری مسکونی را مرقوم کرد.
بعدا طی استعلام رسمی مشخص شد کاربری زمین جنگلی است و اجازه ساخت ندارد.
ایا شامل بطلان میشود یا فسخ؟
ثمن معامله شامل یک خودرو هم هست که خریدار ان را انتقال داده. ایا امکان توقیف و برگشت خودرو هست؟
ما ی ماشین خریداری کردیم
فروشنده تو آگهی ماشین و حرفاش دروغ گفته بود هم سال تولید ماشین رو هم اینکه گفته بود بدنه بی رنگ هست ولی اینطور نبود و هم اینکه گفته بود ماشین۱۷۰تا کار کرده در صورتی که ماشین۲۵۰تا کار کرده
و گفته بود ماشین نیاز ب تعمیر نداره و کاملا سالمه بااینکه از همون اول ما کلی هزینه تعمیرش کردیم
و الان ک چندماه گذشته تاالان ماشینو از خونه بیرون نبردیم
و فروشنده مبلغ باقی مانده ماشین رو از ما چک داره
و درون قرارداد ذکر شده بود ک هرروز دیرکرد برای پاس نشدن چک ۵۰۰هزارتومان جریمه داره
و ما الان که فهمیدیم این دروغهارو برای فروش ماشین گفته
شکایت کردیم
آیا حق فسخ داریم؟
فروشنده گفته بود هزینه تعمیر ماشین رو میده اما مبلغی پرداخت نکرده تاحالا
حق رای با فروشنده هست یا خریدار؟
ممنون میشم پاسخ بدین
لطف میکنین🙏🏻